คำศัพท์ที่แปลว่า “ห้าม” ในภาษาจีน เจอบ่อยทั้งในชีวิตประจำวัน และการสอบ HSK5

        เพื่อนๆ บางคนคงอาจจะเคยเห็นป้ายเตือนต่างๆ ในภาษาจีน แต่ก็อาจสงสัย และไม่เข้าใจว่าทำไมคำว่า “ห้าม” หรือ “อย่า” นั้นถึงไม่เหมือนกันเลย วันนี้เราเลยได้รวบรวมคำศัพท์ที่มีความหมายว่า “ห้าม,อย่า” ที่พบเห็นได้บ่อยในภาษาจีนมาแชร์ให้ทุกๆ คนได้เข้าใจถึงความแตกต่างของคำศัพท์แต่ละคำและวิธีการใช้ พร้อมแบ่งระดับความรุนแรงของ “ห้าม” ในแต่ละตัวมาให้เข้าใจได้ง่ายๆ แบบที่ไม่ว่าจะเจอตามป้ายห้ามต่างๆ บนเว็บไซต์ บนบทความ หรือกระทั่งในข้อสอบ HSK5 ก็เข้าใจและใช้ได้ถูกต้อง

 

สารบัญ

• ความรุนแรงของ “ห้าม” ในระดับที่ 1 : 别、不要
• ความรุนแรงของ “ห้าม” ในระดับที่ 2 : 不准
• ความรุนแรงของ “ห้าม” ในระดับที่ 3 : 不许
• ความรุนแรงของ “ห้าม” ในระดับที่ 4 : 请勿
• ความรุนแรงของ “ห้าม” ในระดับที่ 5 : 禁止

 

ความรุนแรงของ “ห้าม” ในระดับที่ 1

        ในระดับนี้ เราสามารถแบ่งคำศัพท์ได้ออกเป็น 2 คำ ซึ่งก็คือคำว่า 别 และ 不要 นั่นเองค่ะ

别 (bié) อย่า

        คำว่า 别 นี้เพื่อนๆ หลายคนคงคุ้นเคย และรู้จักกันเป็นอย่างดี ซึ่งเราจะสามารถพบเห็นคำนี้ได้บ่อยๆ โดยเฉพาะในภาษาพูดทั่วไป ซึ่งหลักการใช้ก็ไม่ได้เข้าใจยาก โดย 别 เป็นคำวิเศษณ์บอกปฏิเสธ ที่สามารถใช้ในการตักเตือน ห้ามปราม หรือไม่อนุญาต โดย 别 จะมีรูปแบบการใช้ด้วยกันทั้งหมด 3 แบบด้วยกันดังนี้

 

 

        รูปแบบแรกนี้จะมีหรือไม่มีประธานในประโยคก็ได้ จากนั้นจะตามด้วยคำว่า 别 และคำกริยา เพียงเท่านั้น 

ตัวอย่างเช่น ：

• 别走！

        Bié zǒu!

        อย่าไปนะ！

 

• 别怕！

        Bié pà!

        อย่าไปกลัว！

 

• 你别动！

        Nǐ bié dòng!

        คุณอย่าขยับ！

 

 

        รูปแบบที่ 2 นี้จะมีหรือไม่มีประธานในประโยคก็ได้เหมือนเดิม จากนั้นจะตามด้วยคำว่า 别 และกริยาวลี ซึ่งอาจจะเป็นได้ทั้ง กริยา+บทเสริมกริยา หรือเป็น กริยา+กรรม 

ตัวอย่างเช่น ：

• 别喝太多！

        Bié hē tài duō!

        อย่าดื่มมากเกินไป！

 

• 你别走过来！

        Nǐ bié zǒu guò lai!

        เธออย่าเดินเข้ามานะ！

 

• 你别打孩子！

        Nǐ bié dǎ háizi!

        เธออย่าตีเด็ก！

   

 

        รูปแบบที่ 3 นี้จะต่างจาก 2 แบบแรกตรงที่จะมี 了 ตามหลัง ซึ่งจะมีความหมายต่างจากสองรูปแบบ ตรงที่จะมีความหมายว่า อย่าทำสิ่งนั้นๆ อีกต่อไปเลย แทนการบอกว่าห้าม หรืออย่าทำเพียงอย่างเดียวนั่นเองค่ะ

ตัวอย่างเช่น ：

• 别哭了！

        Bié kū le!

        ไม่ต้องร้องไห้แล้ว！

 

• 你别再喝了！

        Nǐ bié zài hē le!

        เธอเลิกดื่มได้แล้ว！

 

• 你别开车了！

        Nǐ bié kāi chē le!

        เธออย่าขับรถเลย！

 

---

 

不要 (búyào) อย่า

        คำว่า 不要 ก็คงเป็นอีกคำหนึ่งที่เพื่อนๆ หลายคนคงคุ้ยเคยกันดี เนื่องจากเป็นคำที่เรามักพบเห็นได้บ่อย ใช้ง่าย และเป็นภาษาพูดทั่วไป ซึ่งคำว่า 不要 นี้จะมีหลักการใช้ที่ใกล้เคียงกับคำว่า 别 ในบางครั้งเราก็สามารถใช้แทนกันได้เลย โดย 不要 จะมีรูปแบบการใช้ทั้งหมด 3 แบบเหมือนกับ 别 ดังนี้

 

 

        รูปแบบแรกนี้จะมีหรือไม่มีประธานในประโยคก็ได้ จากนั้นค่อยตามด้วยคำว่า 不要 และคำกริยา

ตัวอย่างเช่น ：

• 不要走！

        Búyào zǒu!

        อย่าไปนะ！

 

• 不要怕！

        Búyào pà!

        อย่าไปกลัว！

 

• 你不要动！

        Nǐ búyào dòng!

        คุณอย่าขยับ！

 

 

        รูปแบบที่ 2 นี้จะมีหรือไม่มีประธานในประโยคก็ได้เหมือนเดิม จากนั้นจะตามด้วยคำว่า 不要 และกริยาวลี ซึ่งสามารถเป็นได้ทั้ง กริยา+บทเสริมกริยา หรือเป็น กริยา+กรรม 

ตัวอย่างเช่น ：

• 不要喝太多！

        Búyào hē tài duō!

        อย่าดื่มมากเกินไป！

 

• 你不要走过来！

        Nǐ búyào zǒu guò lai!

        เธออย่าเดินเข้ามานะ！

 

• 你不要打孩子！

        Nǐ búyào dǎ háizi!

        เธออย่าตีเด็ก！

 

 

        รูปแบบที่ 3 นี้จะมีการเพิ่ม 了 เข้าไปด้านหลังประโยคของรูปแบบที่ 1 และ 2  ซึ่งจะทำให้ความหมายมีความแตกต่างจากสองรูปแบบแรกตรงที่จะแปลว่า อย่าทำสิ่งนั้นๆ อีกต่อไปเลย 

ตัวอย่างเช่น ：

• 不要哭了！

        Búyào kū le!

        ไม่ต้องร้องไห้แล้ว！

 

• 你不要再喝了！

        Nǐ búyào zài hē le!

        เธอเลิกดื่มได้แล้ว！

 

• 你不要开车了！

        Nǐ búyào kāi chē le!

        เธออย่าขับรถเลย！

 

ข้อควรระวัง เนื่องจาก 不要 นั้นไม่ได้มีความหมายเพียงแค่ “ห้าม, อย่า” เพียงเท่านั้น แต่ยังสามารถแปลว่า “ไม่ต้องการ” ได้อีกด้วย ดังนั้นหากต้องการใช้ 不要 แทนที่ 别 แล้ว ก็ควรดูให้ดีก่อนว่าประโยคนั้นๆ เป็นการห้ามปราม หรือเป็นการปฏิเสธ

        ตัวอย่างเช่น ：

        我不要这本书了。(ฉันไม่อยากได้หนังสือเล่มนี้แล้ว)

ในประโยคข้างต้น เราจะไม่สามารถใช้ 别 มาแทนที่ 不要  ได้เนื่องจาก 不要 ในที่นี้มีความหมายว่า “ไม่ต้องการ” นั่นเองค่ะ

 

---

 

ความรุนแรงของ “ห้าม” ในระดับที่ 2

不准 (bùzhǔn) ห้าม, ไม่อนุญาต

        คำว่า 不准 นั้นเป็นคำที่ใช้ทั่วไปในภาษาพูด ซึ่งจะมีความจริงจังมากกว่า 别 และ 不要 ตรงที่จะเป็นการเน้นว่าห้ามทำ หรือไม่อนุญาตให้ทำสิ่งนั้นๆ และเราควรที่จะต้องปฏิบัติตามนั่นเองค่ะ โดย 不准 จะมีรูปแบบด้วยกันทั้งหมด 2 แบบดังนี้

 

 

        รูปแบบแรกนั้นจะมีหรือไม่มีประธานของประโยคก็ได้ จากนั้นตามด้วย 不准 แล้วค่อยเป็นกริยา หรือกริยาวลี ซึ่งอาจเป็นได้ทั้ง กริยา+บทเสริมกริยา หรือเป็น กริยา+กรรม 

ตัวอย่างเช่น ：

• 不准吸烟！

        Bùzhǔn xīyān!

        ห้ามสูบบุหรี่

 

• 上课时不准说话。

        Shàngkè shí bùzhǔn shuōhuà.

        เวลาเรียนห้ามคุยกัน

 

• 教室里不准吃东西。

        Jiàoshì lǐ bùzhǔn chī dōngxi.

        ไม่อนุญาตให้กินของกินในห้องเรียน

 

 

        ในรูปแบบที่สองนั้นจะมีหรือไม่มีประธานของประโยคก็ได้ จากนั้นจะตามด้วย 不准 แล้วค่อยตามด้วยอนุประโยค ซึ่งก็คือประโยคที่มีหน้าที่มาขยาย หรือเสริมประโยคหลักให้มีความหมายชัดเจนยิ่งขึ้น 

ตัวอย่างเช่น ：

• 不准外人进入大门。

        Bùzhǔn wàirén jìnrù dàmén.

        ไม่อนุญาตให้บุคคลภายนอกเข้าประตูหลัก

 

• 此处不准小孩入内。

        Cǐ chù bùzhǔn xiǎohái rù nèi.

        ที่แห่งนี้ไม่อนุญาตให้เด็กเข้า

 

• 爸爸不准哥哥和她结婚。

        Bàba bùzhǔn gēgē hé tā jiéhūn.

        คุณพ่อไม่อนุญาตให้พี่ชายกับหล่อนแต่งงานกัน

 

ข้อควรระวัง 不准 นอกจากจจะมีความหมายว่า “ห้าม, ไม่อนุญาต” แล้ว ยังมีความหมายอื่นๆ ด้วย ดังนี้

• ถ้า 不准 ทำหน้าที่ขยายกริยา โดยวางไว้ด้านหลัง 得 จะทำให้มีความหมายว่า “ไม่ตรง ไม่ถูกต้อง” เช่น
  • 发音发得不准 (ออกเสียงได้ไม่ถูกต้อง)
  • 手表走得不准 (นาฬิกาข้อมือเดินไม่ตรง)

 

• ถ้ามีคำกริยานำหน้า 不准 จะทำให้มีความหมายเปลี่ยนเป็น “ไม่แน่นอน, ไม่แน่ใจ” เช่น 
  • 说不准 (พูดไม่ถูกเพราะไม่แน่ใจ)

 

---

 

ความรุนแรงของ “ห้าม” ในระดับที่ 3

不许 (bùxǔ) ห้าม, ไม่อนุญาต

        คำว่า 不许 นี้จะมีความหมายและการใช้ที่ใกล้เคียงกับคำว่า 不准 แต่จะแตกต่างกันตรงที่ 不许 มักจะใช้ในภาษาทางการ ทำให้ดูจริงจัง และมีความรุนแรงที่มากกว่า 不准 นั่นเอง โดย 不许 จะมีรูปแบบด้วยกันทั้งหมด 2 แบบดังนี้

 

 

        รูปแบบแรกนั้นจะมีหรือไม่มีประธานของประโยคก็ได้ ตามด้วย 不许 จากนั้นค่อยตามด้วยกริยา หรือกริยาวลี ซึ่งอาจจะเป็นได้ทั้ง กริยา+บทเสริมกริยา หรือเป็น กริยา+กรรม 

ตัวอย่างเช่น ：

• 不许拍照！

        Bùxǔ pāi zhào!

        ห้ามถ่ายรูป!

 

• 不许浪费食物。

        Bùxǔ làngfèi shíwù.

        ห้ามกินทิ้งกินขว้าง

 

• 起飞时不许吸烟。

        Qǐfēi shí bùxǔ xīyān.

        ไม่อนุญาตให้สูบบุหรี่ระหว่างที่เครื่องขึ้นบิน

 

 

        ในรูปแบบที่สองนี้ จะมีหรือไม่มีประธานก็ได้เหมือนเดิม จากนั้นจะตามด้วย 不许 แล้วค่อยตามด้วยอนุประโยค หรือประโยคที่ทำหน้าที่ขยายประโยคหลักให้มีความหมายชัดเจนมากยิ่งขึ้น

ตัวอย่างเช่น ：

• 不许你告诉老师！

        Bùxǔ nǐ gàosù lǎoshī!

        ห้ามเธอบอกคุณครูเด็ดขาด

 

• 大学校园不许私人汽车入内。

        Dàxué xiàoyuán bùxǔ sīrén qìchē rù nèi.

        ไม่อนุญาตให้นำรถยนต์ส่วนบุคคลเข้าไปในเขตมหาวิทยาลัย

 

• 老师不许学生在图书馆大声喧哗。

        Lǎoshī bùxǔ xuéshēng zài túshūguǎn dà shēng xuānhuá.

        คุณครูไม่อนุญาตให้นักเรียนส่งเสียงดังในห้องสมุด

 

---

 

ความรุนแรงของ “ห้าม” ในระดับที่ 4

请勿 (qǐngwù) กรุณาอย่าทำ

        คำว่า 请勿 นั้นจะเป็นคำในภาษาทางการที่ใช้กันทั่วไป จะไม่ใช้ในภาษาพูด โดยคำว่า 请勿 นั้นจะเป็นการห้ามปราม ไม่ให้ทำสิ่งใดสิ่งหนึ่งในเชิงขอความร่วมมือให้ปฏิบัติตาม โดยรูปแบบส่วนใหญจะเป็นดังนี้

 

 

        ส่วนมากแล้ว 请勿 นั้นมักจะไม่มีประธานอยู่ด้านหน้าของประโยค แต่ก็มีบางกรณีที่มีประธานนำหน้า จากนั้นแล้วจึงค่อยตามด้วย 请勿 และกริยาหรือกริยาวลี ซึ่งอาจเป็นได้ทั้ง กริยา+บทเสริมกริยา หรือเป็น กริยา+กรรม

ตัวอย่างเช่น ：

• 请勿抚摸展品！

        Qǐngwù fǔmō zhǎnpǐn!

        กรุณาอย่าจับสินค้าจัดแสดง

 

• 请勿在公共场所吐痰。

        Qǐngwù zài gōnggòng chǎngsuǒ tǔ tán.

        กรุณาอย่าถ่มน้ำลายในพื้นที่สาธารณะ

 

• 此网址含有成人资讯，未成年者请勿进入！

        Cǐ wǎngzhǐ hányǒu chéngrén zīxùn, wèi chéngnián zhě qǐngwù jìnrù!

        เว็บไซต์นี้มีเนื้อหาสำหรับผู้ใหญ่ ผู้ยังไม่บรรลุนิติภาวะกรุณาอย่าเข้าชม

 

---

 

ความรุนแรงของ “ห้าม” ในระดับที่ 5

禁止 (jìnzhǐ) ห้าม, ไม่อนุญาต

        คำว่า 禁止 นั้นเป็นภาษาทางการ ซึ่งจะมีความจริงจังมากที่สุด มีความหมายห้ามปรามในเชิงบังคับ และต้องปฏิบัติตาม โดยส่วนใหญ่จะมีรูปแบบด้วยกันทั้งหมด 2 แบบดังนี้

 

 

        รูปแบบที่ 1 ของ 禁止 นั้นจะมีหรือไม่มีประธานก็ได้ จากนั้นตามด้วย 禁止 และกริยาหรือกริยาวลี ซึ่งอาจจะเป็นได้ทั้ง กริยา+บทเสริมกริยา หรือเป็น กริยา+กรรม

ตัวอย่างเช่น ：

• 该池塘禁止钓鱼！

        Gāi chítáng jìnzhǐ diàoyú!

        ไม่อนุญาตให้ตกปลาในสระนี้！

 

• 这条街道禁止通行。

        Zhè tiáo jiēdào jìnzhǐ tōngxíng. 

        ไม่อนุญาตให้ผ่านถนนเส้นนี้

 

• 禁止向海洋排放工业废水和生活垃圾。

        Jìnzhǐ xiàng hǎiyáng páifàng gōngyè fèishuǐ hé shēnghuó lājī. 

        ห้ามปล่อยน้ำเสียจากอุตสาหกรรมหรือของเสียจากครัวเรือนลงสู่มหาสมุทร

 

 

        รูปแบบที่ 2 ของ 禁止 นั้นจะมีหรือไม่มีประธานก็ได้เช่นเดิม จากนั้นตามด้วย 禁止 แล้วค่อยเป็นอนุประโยค หรือก็คือประโยคที่มีหน้าที่มาขยาย หรือเสริมประโยคหลักให้มีความหมายชัดเจนยิ่งขึ้น

 

ตัวอย่างเช่น ：

• 禁止外国记者进入该国。

        Jìnzhǐ wàiguó jìzhě jìnrù gāi guó.

        ห้ามนักข่าวต่างชาติเข้าประเทศ

 

• 学校禁止学生携带手机进入学校。

        Xuéxiào jìnzhǐ xuéshēng xiédài shǒujī jìnrù xuéxiào.

        โรงเรียนไม่อนุญาตให้นักเรียนนำโทรศัพท์มือถือเข้ามาในโรงเรียน

 

• 禁止驾驶人于行车中使用手持电话。

        Jìnzhǐ jiàshǐ rén yú xíngchē zhōng shǐyòng shǒuchí diànhuà.

        ห้ามผู้ขับขี่ใช้โทรศัพท์ในขณะที่รถเคลื่อนที่

 

        เชื่อว่าหลังจากที่เพื่อนๆ อ่านจบแล้ว ก็คงเข้าใจคำว่า “ห้าม” ในภาษาจีนมากขึ้นระดับหนึ่ง แน่นอนว่าวิธีการใช้ “ห้าม” ยังมีอีกมายมายหลายรูปแบบ เช่นเดียวกับคำศัพท์ภาษาจีนที่มีความหมายว่า “ห้าม” นั้นก็ยังมีอีกมากมายหลายคำรอให้เราไปรู้จัก ถึงแม้ตอนนี้เพื่อนๆ อาจจะยังรู้จัก “ห้าม” ในภาษาจีนเพียงแค่ 6 คำเท่านั้น แต่เราเชื่อว่าแค่ 6 คำนี้ก็ทำให้เพื่อนๆ พูดได้ ใช้คล่อง ใช้ในชีวิตประจำวันได้จริง หรือใช้ไปสอบ HSK5 ได้แบบไม่มีปัญหา

 

        แต่ถ้าเพื่อนๆ อยากเก่งจีนให้มากขึ้น เข้าใจทุกคำศัพท์ แม่นทุกไวยากรณ์ภาษาจีน หรือต้องการเตรียมตัวให้พร้อมก่อนไปสอบ HSK5 แล้วล่ะก็ ต้องเรียนคอร์สติว HSK5 กับครูพี่นิวเลย เพราะในคอร์สไม่เพียงแต่จะมีสอนคำศัพท์ ไวยากรณ์ และเทคนิคการทำข้อสอบ แต่ยังมีสิทธิพิเศษอื่นๆ น่าสนใจที่มาให้พร้อม รับรองว่าช่วยให้เก่งจีนขึ้นได้แน่นอน สอบ HSK5 ผ่านได้แบบฉลุย คะแนน 200+ ชัวร์！