สับเซตคืออะไร
สับเซต (subset) ถ้าแปลตรงตัวก็คือ เซตย่อย ที่ย่อยออกมากจากอีกเซต เช่น ถ้าบอกว่า เป็นสับเซตของ นั้นหมายความว่า เซต จะต้องใหญ่กว่าหรือเท่ากันกับเซต และเนื่องจากเซต ย่อยออกมาจากเซต สมาชิกทุกตัวใน จะต้องอยู่ในเซต ด้วย
สับเซต ใช้สัญลักษณ์
เซต เป็นสับเซตของเซต ใช้สัญลักษณ์ และสมาชิกทุกตัวในเซต อยู่ในเซต
ไม่เป็นสับเซต ใช้สัญลักษณ์
เซต ไม่เป็นสับเซตของเซต ใช้สัญลักษณ์ ซึ่งจะต้องมีสมาชิกตัวใดตัวหนึ่งใน ที่ไม่เป็นสมาชิกของ
เซตว่างเป็นสับเซตของทุกเซต
ตัวอย่างการเป็นสับเซตและไม่เป็นสับเซตกัน
กำหนดให้ และ
จะเห็นว่าสมาชิกทุกตัวของ คือ และ เป็นสมาชิกของ ด้วย ดังนั้น
และสมาชิกของ คือ และ ก็เป็นสมาชิกของ ด้วยเช่นกัน ดังนั้น
แต่ในขณะที่สมาชิกของ ตัวหนึ่ง คือ ไม่เป็นสมาชิกของ ดังนั้น
ตัวอย่างการตรวจสอบการเป็นสับเซต
ให้ตรวจสอบว่า เป็นจริงหรือไม่
เริ่มต้นจากการพิจารณาให้ดีว่าสมาชิกของเซตด้านซ้ายมีอะไรบ้าง เพื่อความชัดเจนพี่จะเขียนรายการสมาชิกในเซตด้านซ้ายซึ่งมีสองตัวให้ดูดังนี้
ในขณะที่เซตด้านขวามีสมาชิกสามตัวดังนี้
จะเห็นว่าสมาชิกตัวหนึ่งด้านหน้า คือ ไม่พบว่าเป็นสมาชิกในเซตด้านหลัง (ด้านหลังมีเพียง ซึ่งถือว่าเป็นคนละตัวกับ )
ดังนั้นจะได้ว่าข้อความนี้ไม่เป็นจริง
จากตัวอย่างที่แล้วจะเห็นว่าการดูแค่เพียงว่าเซตด้านซ้ายมีตัวเลข กับเลข และเซตด้านขวาก็มีเลข กับเลข อย่างเดียวนั้นไม่เพียงพอที่จะบอกว่าเซตทั้งสองเป็นสับเซตกัน น้องๆ จะต้องแยกให้ออกว่าสมาชิกตัวจริงของเซตด้านซ้ายกับสมาชิกของเซตด้านขวามีใครบ้าง และ กับ ก็ไม่ใช่สิ่งเดียวกันเพราะว่า คือ เซตที่ประกอบด้วยเลข ในขณะที่ เป็นเพียงเลข เฉยๆ
เพาเวอร์เซต
ถ้า เป็นเซต เพาวเวอร์เซต (Power Set) ของเซต คือ เซตที่มีสมาชิกประกอบไปด้วยสับเซตของ ทั้งหมด เพาเวอร์เซตของ เขียนแทนด้วย
เช่น ถ้า สับเซตของ คือ
- หรือ
ดังนั้น
เทคนิคการตรวจสอบการเป็นสับเซตที่ซับซ้อน
สำหรับการเป็นสับเซตที่ซับซ้อน เรามีเทคนิคในการตรวจสอบการเป็นสับเซตโดยการตัดปีกกา และตัดตัว ของเพาเวอร์เซตออกพร้อมๆ กันทั้งสองข้าง เช่น
ให้ตรวจสอบว่า เป็นจริงหรือไม่
เราเริ่มต้นจากการตัดปีกกาทางซ้ายออก พร้อมกับตัด ด้านขวาออก และค่อยๆ ตัดปีกกาออกข้างละคู่ๆ พร้อมๆ กันจนได้
เหลือเพียงแค่ ซึ่งสามารถตรวจสอบได้โดยง่ายว่าเป็นจริง
ดังนั้นข้อความที่โจทย์ให้ตรวจสอบเป็นจริง
สมบัติของพาวเวอร์เซต
กำหนดให้ และ เป็นเซตใดๆ
- เพราะ เสมอ
- เพราะเซตว่างเป็นสับเซตของทุกเซต แล้ว ก็เป็นเซตเช่นกัน
- เพราะ เสมอ
- ถ้า เป็นเซตจำกัด และ คือจำนวนสมาชิกของ แล้ว จะมีสมาชิก ตัว (เท่ากับจำนวนสับเซตของ )
- ก็ต่อเมื่อ